Strona stworzona przez Kapary.com

Zawód prawniczy ze względu na dużą estymę, uznanie, ale również możliwość uzyskania, bądź utrzymania wysokiego statusu społecznego i komfortu finansowego był wykonywany z pokolenia na pokolenie. Jeśli pozwalały na to środki finansowe wysyłano na studia prawnicze nie tylko jednego syna, ale również pozostałe rodzeństwo. Taka sytuacja powodowała, że nierzadko bracia prowadzili wspólnie kancelarię adwokacką w jednym mieście albo rywalizowali na sali sądowej po przeciwnych stronach jako prokurator i obrońca. W poprzednich artykułach przestawiałem braci Celichowskich, którzy wspólnie prowadzili kancelarię w stolicy Wielkopolski. Jednak nie była to jedyna taka sytuacja, jaka zaistniała w międzywojennym Poznaniu. Kolejną rodziną, w której praktykowało jednocześnie dwoje adwokatów byli Prądzyńscy.

W poniższym artykule przedstawię sylwetkę starszego z braci, Teodora. Urodził się 7 kwietnia 1877 roku w Siemianowie, na terenie powiatu gnieźnieńskiego. Był synem Adama i Marii z Lossów. W latach 1893 – 95 uczył się w progimnazjum w Trzemesznie, a następnie w gimnazjum w Wągrowcu, gdzie w 1898 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. Następnie rozpoczął studia prawnicze najpierw przez trzy semestry w Berlinie, a następnie cztery we Wrocławiu. Następnie zdał egzamin refendariuszowski we Wrocławiu i wielki prawniczy egzamin państwowy w Berlinie. Po ukończeniu nauki rozpoczął praktykę adwokacką w Inowrocławiu. W momencie wybuchu I wojny światowej Prądzyński został powołany do wojska niemieckiego i walczył na froncie wschodnim. Pod koniec 1915 albo na początku 1916 roku z ramienia generała – gubernatora został mianowany na burmistrza Kalisza. Po objęciu stanowiska zajął się odbudową zniszczonego przez Niemców miasta. Zarządzał Kaliszem do końca wojny. Podniósł go z upadku gospodarczego, rozwijał życie kulturalne w mieście, zezwolił na wznowienie „Gazety Kaliskiej”. Na tyle zaskarbił sobie przychylność kaliszan, że po kilku latach część z nich oferowała mu powrót tym razem na stanowisko prezydenta.

W trakcie powstania wielkopolskiego Prądzyński był dowódcą gnieźnieńskiego batalionu zapasowego piechoty i od pierwszych dni brał udział w walkach na froncie północno – wschodnim Wielkopolski. Po zakończeniu walk powstańczych przeniósł się do Poznania, gdzie został radcą krajowym i pierwszym polskim wicestarostą krajowym. Po objęciu Górnego Śląska przez władze polskie w 1922 roku Prądzyński otrzymał zadanie zorganizowania prokuratury w województwie śląskim, a następnie pełnił funkcję pierwszego prokuratora Sądu Apelacyjnego w Katowicach. W połowie 1923 roku powrócił do Poznania. W kolejnym roku został powołany na naczelnego dyrektora zarządu Vesty Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń od Ognia i Gradobicia, które było największym w Polsce prywatnym towarzystwem ubezpieczeniowym służącym przede wszystkim rolnikom i mającym oddziały w siedmiu miastach a centralę w Poznaniu. Sam Prądzyński zasłużył się w w dziele rozwoju i upowszechniania ubezpieczeń na terenie całego kraju, szczególnie w środowisku wiejskim. Poza tym dążył do ograniczenia biurokracji w zakładzie poprzez centralizację zadań. Do końca życia pozostał dyrektorem naczelnym w zakładzie. Oprócz tego pełnił kilka ważnych funkcji w innych instytucjach. Był członkiem zarządu Poznańskiego Koncernu Towarzystw Ubezpieczeniowych. Wszedł w skład pierwszego zarządu Poznańskiego Koncernu Towarzystwa Reasekuracyjnego Warta. Był członkiem Państwowej Rady Ubezpieczeniowej oraz Towarzystwa Przemysłowego w Poznaniu. W latach 1925 - 31 figurował na liście adwokatów poznańskiego Okręgu Izby Adwokackiej.

Zmarł nagle, na zawał serca 29 stycznia 1937 roku w Poznaniu. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Św. Piotra w Gnieźnie. Nigdy nie założył rodziny i nie pozostawił po sobie dzieci.

Teodor Prądzyński swoim życiem okazał się nie tylko wziętym adwokatem, ale również świetnym organizatorem zarówno na niwie samorządowej, jak i w prywatnym przedsiębiorstwie. Niestety nagła śmierć przerwała szybko rozwijającą się karierę. Niewątpliwie życie i działalność tego adwokata zasługuje na przypomnienie, ale również dalsze badania.

BIBLIOGRAFIA:

Akta osobowe Teodora Prądzyńskiego [w:] Centralne Archiwum Wojskowe w Rembertowie.

Teodor Prądzyński [w:] Polski Słownik Biograficzny, T. XXVIII.

Teodor Prądzyński [w:] http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.24208.1 (2021.09.24).